ΙΣΤΟΡΙΚΑ  ΜΝΗΜΕΙΑ  ΤΗΣ  ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

1.  Το  άγαλμα  του  Κολοκοτρώνη

ΕΦΙΠΠΟ  ΑΓΑΛΜΑ  ΤΟΥ  "ΓΕΡΟΥ  ΤΟΥ  ΜΩΡΙΑ"

Άγαλμα  που  φιλοτέχνησε  το  1884  ο  γλύπτης  Λάζαρος  Σώχος  με  έντολή  των  Ναυπλιωτών  οι  οποίοι  συγκέντρωσαν  χρήματα  για  την  κατασκευή  του.  Το  άγαλμα  είναι  από  ορείχαλκο, έχει  ύψος  9  μέτρα,  βρίσκεται  στην  οδό  Σταδίου.  Ο  στρατηγός  παριστάνεται  έφιππος  σε  ηγετική  στάση  και  ο  θεατής  υποβάλλεται  από  το  μέγεθος  και  το  ύψος  του.  Το  άγαλμα  έχει βραβευτεί από το Ελληνικό τμήμα της Διεθνής Παρισινής έκθεσης του 1900 και την Ακαδημία της Ρώμης.

 2.  Το  μαρμάρινο  βιβλίο  του  Κολοκοτρώνη

Στην  είσοδο  του  χωριού  Ζυγοβίστι, στην  πλατεία  των  Αθανάτων,  βρίσκεται  από  τοο  2001,  το  περίφημο  "Μαρμάρινο  Βιβλίο" που  φιλοτεχνήθηκε  από  τον  Νικόλαο  Αρμακόλλα  και  φτιάχτηκε  από  λευκό  μάρμαρο  Θάσου.
Πηγή: www.elniplex.com

3.  Το  σπίτι  του  Κολοκοτρώνη

https://www.elniplex.com/%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%80%ce%af%cf%84%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b8%ce%b5%cf%8c%ce%b4%cf%89%cf%81%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%ba%ce%bf%cf%84%cf%81%cf%8e%ce%bd%ce%b7/

4.  Ο  ηρωικός  βράχος  του  Ζαλλόγγου

Στις  12 Δεκεμβρίου του 1803 οι Σουλιώτες υπέγραψαν συνθήκη με τον Αλή Πασά μετά από  πολιορκία που είχαν υποστεί. Ο βασικός όρος της συμφωνίας, ήταν να εκκενώσουν τα χωριά τους συν γυναιξί και τέκνοις. Φεύγοντας, χωρίστηκαν σε δύο ομάδες από τις οποίες η μία κατευθύνθηκε προς την Πάργα, ενώ η άλλη . προς το Ζάλογγο.
Ο Αλή Πασάς, αθετώντας το λόγο του και τη συνθήκη, διέταξε την καταδίωξη και την εξόντωση των Σουλιωτών. Από τις δύο ομάδες, η δεύτερη δεν κατόρθωσε να διαφύγει. Οι αποτελούντες την δεύτερη ομάδα είχαν φθάσει στο Ζάλογγο, στο ομώνυμο χωριό με τις δέκα περίπου οικίες. Στη συνέχεια για περισσότερη ασφάλεια ανέβηκαν στην κορυφή όπου βρίσκεται και η ομώνυμη Μονή του Ζαλόγγου.

Στις 16 Δεκεμβρίου όταν έφθασε στους πρόποδες του Ζαλόγγου το  ασκέρι του Αλή Πασά  οι Σουλιώτες μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους οχυρώθηκαν μέσα στη Μονή απ΄ όπου και απέκρουσαν στις 16 και 17 του μήνα τις εφόδους. Την επομένη όμως, στις 18 Δεκεμβρίου, ο μεν Κουτσονίκας και οι σύντροφοί του παραδόθηκαν, ενώ 50 περίπου γυναίκες με τα παιδιά τους και 13 άνδρες κατέφυγαν σε παρακείμενο βράχο, καλούμενο σήμερα «Στεφάνι». Αντίθετα άλλοι, περίπου 147 κατάφεραν με έφοδο να διασωθούν. Οι δε Αλβανοί όταν έφθασαν στη Μονή και την κατέλαβαν αιχμαλώτισαν όσους βρίσκονταν εκεί.
Τότε, οι γυναίκες που είχαν καταφύγει στο βράχο (ο αριθμός ποικίλλει από 22 έως 57) προτίμησαν αντί της ατιμίας και της αιχμαλωσίας να ρίξουν τα τέκνα τους στο γκρεμό και στη συνέχεια να ακολουθήσουν και οι ίδιες, χορεύοντας τον θρυλικό πια «χορό του Ζαλόγγου«. Το αν πράγματι χόρευαν ή όχι, δεν έχει αποσαφηνιστεί, ωστόσο δεν αμφισβητείται από τους ιστορικούς η αυτοθυσία.
Πηγή:  www.periarga.gr

5.  H  σκάλα  της  Τζαβέλαινας

https://www.elniplex.com/%ce%b7-%cf%83%ce%ba%ce%ac%ce%bb%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%b6%ce%b1%ce%b2%ce%ad%ce%bb%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%b1%cf%82/

6. Το  ιστορικό  μοναστήρι  της  Αγίας  Λαύρας

Στο δήμο Καλαβρύτων  βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, εκεί όπου υψώθηκε το λάβαρο της επανάστασης το 1821.
Στη μονή, εκτός του ιερού λαβάρου, φιλοξενείται μεγάλη συλλογή κειμηλίων με σπουδαιότερη την κάρα του Αγ. Αλεξίου, πολιούχο των Καλαβρύτων. Επίσης λειψανοθήκες άλλων αγίων, παλιές εικόνες, σημαντικοί κώδικες αρχαίων συγγραφέων, ιστορικά και  λαογραφικά  κείμενα.
Το 1821 αποτέλεσε το κέντρο της Εθνεγερσίας κατά των Τούρκων με την ύψωση του Λαβάρου και την ορκωμοσία των αγωνιστών από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό.
7. Το  μνημείο  του  Αθανάσιου  Διάκου

Λίγο  πιο  έξω  από  την  Λαμία  στην  περιοχή  Αλαμάνα  ο Αθανάσιος Διάκος με τα παλικάρια του έπεσαν ηρωικά από  τον τουρκικό  στρατό του Ομέρ Βρυώνη στις 22 Απριλίου 1822 στη γέφυρα, που φέρει και  το όνομά του. Την επόμενη μέρα ο Αθανάσιος Διάκος τραυματισμένος μεταφέρθηκε στη Λαμία, όπου βρήκε μαρτυρικό θάνατο. Επί της Εθνικής Οδού υπάρχει και το μνημείο του Διάκου προς τιμήν της μάχης της Αλαμάνας.
8. Το σπίτι  της  Μπουμπουλίνας

Το τριακοσίων ετών Αρχοντικό της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, με το μοναδικό σκαλιστό ταβάνι στη μεγάλη σάλα του, λειτουργεί ως μουσείο από το 1992,  κατά το οποίο  ο επισκέπτης ακούει για τη ζωή και το έργο της Μπουμπουλίνας και συγχρόνως βλέπει κειμήλια του Αγώνα, προσωπικά αντικείμενα της ηρωίδας και άλλα αξιόλογα εκθέματα.